aracın tek/ilk marşta çalışmamasının sebepleri büyük oranda bellidir ve az biraz masraf ederek bu sinir bozucu durumdan rahatlıkla kurtulabilirsiniz. benim bu yazıyı yazmamdaki amaç, usta usta gezmeden sorunu kendi kendinize bulmanız, hatta çözüme kavuşturmak için. eğer ki sanayiye "benim arabam tek marşta çalışmıyor" diye direkt olarak giderseniz ayağınızdan donunuza kadar alabilirler. dikkatli olmak lazım :)
ben öncelikle size sebeplerini yazayım ve ardından çözüm yollarına bakalım.
1. akü
en sık karşılaşılan sorunlardan biri akünün zayıf olmasıdır. aküyü yeni almış olabilirsiniz, bu aküyü masum yapmaz. aküyü besleyen şarj dinamosu sağlam mı peki? basit bir şekilde kontrolünü yapalım.
mutlaka çevrenizden birilerinde ölçüm cihazı vardır. bu ölçüm cihazı ile hem aküyü, hem şarj dinamosunu ölçeceğiz ve hemde kaçak testi yapacağız. öncelikle ölçüm cihazı dediğimiz şu:
ikinci olarak da 10/11 ya da 12/13 açık ağız anahtar takımına ihtiyacımız var.
ölçüm cihazını volt konumuna getirip 20'ye ayarlıyoruz şu şekilde; bu değerler her ölçüm cihazında farklılık gösterebilir, "v", "dcv" gibi şeyler yazabilir ve düz çizgi olacak işte. eğer ekranda doğru veri görmüyorsanız "v" üzerinde çevirip deneyin. korkmayın hiçbir şey patlayıp yanmaz. ardından hiç arabayı çalıştırmadan kırmızı ucu akünün artı (+) ucuna (aküde de kırmızı renklidir ve yanında mutlaka + sembolü bulunur), diğer ucunu da akünün eksi (-) ucuna temas ettiriyoruz. sonuç 12.4 altında ise suçluyu buldunuz. fakat tam olarak emin değiliz, akü sağlam fakat yeteri kadar beslenmiyor olabilir. bunu da öğrenmek için arabayı çalıştırıyor ve aynı ölçümü tekrar yapıyoruz. ekranda 14.2 ile 14.6 arası bir sonuç görmeniz gerekir. daha düşüğü ya da yükseği tehlikelidir. klima, farlar, kalorifer, koltuk ısıtmaları vs açıkken bu değer 13.6'ya kadar düşebilir ve normaldir.
bu değerler de istediğimiz gibiyse yapacak bir test daha kaldı, kaçak testi. arabayı stop edip kapıları kapatıyor ve kilitliyoruz, on dakika sonra açık bıraktığımız kaputun yanına gelip akünün eksi ucunu söküyor ve aküden ayırıyoruz. beklememizin sebebi arabanın tamamen uyku moduna geçmesi. siz arabayı kilitleyip gitseniz dahi bazı sistemleri çalışmaya devam edebilir. ölçüm aletini ise amper (a) kısmına alıyoruz ve değeri 10'a ayarlıyoruz. uçlardan birini akünün eksi (-) ucuna, diğerini söktüğümüz akü kablosuna değdirip ekrandaki değerleri okuyoruz. 0.06'ya kadar normal, sonrasında ise kaçak var demektir.
kaçak durumu söz konusu ise ve biraz ilginiz var ve tecrübe sahibiyseniz sigortaları tek tek sökerek kaçağın nereden kaynaklandığını rahatlıkla bulabilirsiniz. diyelim ki flaşör sigortasını söktünüz ve değer sıfırlandı, kaçak flaşör düğmesinden kaynaklanıyordur. akü bitikse aküyü mecbur değiştireceksiniz, şarj dinamosu yeterli besleme yapmıyor ise sorun dinamodandır. şarj dinamosu için mecburen servise gideceksiniz.
2. marş motoru
ilk başta zorla motoru döndüren bir marş motoru ikinciye biraz daha rahatlayıp motoru çalıştırabilir. bunun tek sebebi marş motorunun kömürlerinin bitiyor oluşundan ve bakımsızlıktan kaynaklanır. marş motoru bakımı 200 tl civarındadır bulunduğumuz tarih içerisinde. antalya'da olanlar yeşillendirsin ben ücretsiz yaparım birkaç kişinin. ayrıca aküden direkt olarak marş motoruna giden kablonun hasar alması, temassızlık gibi sebeplerle marş motoru istenilen güçte dönmüyor olabilir.
akünün artı kutup başını temizleyin. kalın kırmızı kabloyu kontrol edin, uçlarında temassızlık var mı bakın. elinize aldığınız bir wd-40 ile arabanın önünden altına yatıp, marş motoruna giren kalın kablonun uçlarına sıkın. bu kabloları çok dikkatli bir şekilde elinizle sallayın ve temassızlık var mı gözlemleyin. fakat şunu unutmayın (önemli!!) orada yapacağınız küçük bir hata marş motorunun dönmesine sebep olur! araç viteste ise üzerinize yürür! alet kullanmadan kontrol edin! gerekirse akünün eksi ucunu sökerek işe başlayın! kontrol öncesi aracı viteste bırakmayın!! orada tamir işine kalkmayın, yapacağınız en küçük hata arabanın park halinde yanmasına sebep olur!! temassızlık var ise direkt olarak elektrikçiye gidip gösterin. şu görselde gördüğünüz iki bakır ucu yanlışlıkla birbirine temas ettirirseniz motor döner. kontak anahtarı takılı olmasına gerek yok.
3. yakıt pompası
arabanın kesin olarak ilk marşta çalışmayacağını bildiğiniz bir an (siz arabayı en iyi tanırsınız), marşı açın fakat çalıştırmayın, 10 saniye bekleyip kapatın. tekrar tekrar aynı işlemi 2-3 kez beklemeksizin yapın ve marşa basın. tek seferde çalıştıysa bingo! sorunu buldunuz. yakıt pompası elden gidiyor diyebilir miyiz? hayır. öncelikle gidip yakıt filtresini değiştiriyoruz, sorun devam ediyor mu, bir ara depo kapağını açıyoruz ve çıkacak olan hava sesini dinliyoruz, hava sesi gelmedi mi? hiç yok mu? kapağı bi değiştirin.. anahtarı değiştirmeniz gerekmez, göbek sökülür ve kapak değişir. sorun yüksek ihtimal bundan kaynaklanıyor olabilir.
şimdi yakıt pompası olayına girmeden bir işimiz daha var lpg'li otomobiller için. lpg'li otomobil kullananlar bilir ki bir düğme vardır, kontağı açıyoruz ve bu düğmeye basılı tutuyoruz. basılı tutulu halde marş yapıyoruz, araba tek seferde çalıştı ise sorunu benzin pompasında arayabiliriz. elektrikçi yolu göründü.
4. ateşleme sistemi
benzinli bir otomobile sahipseniz kesinlikle bu sistemi elden geçirelim. arabayı çalıştırıyoruz. buji kablolarını tek tek yukarı doğru kaldırıp (1 cm kadar) çıkacak olan sesi dinliyoruz. düzenli bir tık tık tık sesi duyacaksınız. düzensiz ses geliyor ya da hiç gelmiyor ise, bobin arızalı. honda gibi bazı otomobillerde bundan 8 tane var, bazılarında ise tek ve kablolar aracılığıyla iletim sağlanıyor. kablo arızası ise bobin tarafından test yapılarak anlaşılabilir. dikkat edin elektrik çarpmasın. ıslak elle iş yapmayın ve eldiven kullanın, çarptığı zaman ayağınız yerden kesilir. öldürmez ama bayağı kolunuzu hissetmezsiniz bir süre :) artık şansınıza ne ise o değişecek. bu test bujiler hakkında bilgi vermez. bujileri de değiştirin arada.
5. krank sensörü
bu sensör geç çalışmaya sebep olabilir fakat durduk yere (özellikle motor sıcakken) stop ediyorsa şüphe duyulabilir. motor sıcakken stop ediyor ve üç beş marş sonrasında çalışıyor ise sorunu burada arayabilirsiniz.
6. motor yağı
özellikle sabahları, motor soğukken motor zorlanıyor veya çalışmıyor fakat gün içerisinde sorun yok ise motor yağını değiştirin.
7. kızdırma bujileri
dizel otomobillerde ise sorun yüksek ihtimal kızdırma bujileri oluyor. eğer araba çalışıp stop ediyorsa sorun kızdırma bujilerinde değil. geri dönüş hortumları bu konuda başı çekiyor. düzenli olarak geri dönüş hortumlarını kontrol ettirin ve yakıt filtresini değiştirin.
Gönder